Thánh Anê Lê Thị Thành

Thánh nữ tiên khởi Việt Nam

Nhìn lại lịch sử Giáo hội Công giáo Việt Nam, số chị em phụ nữ góp phần xương máu làm chứng đức tin không phải là ít. Tuy nhiên tinh thần kiên cường bất khuất vì Đức tin Kitô giáo của thánh nữ Anê Lê Thị Thành là một mẫu gương hiếm có.

BaThanhDeChính quan tổng đốc Trịnh Quang Khanh nổi tiếng là "hùm xám tỉnh Nam" (Nam Định) cùng đành phải bất lực trong việc thuyết phục bà chối đạo. Quan áp dụng nhiều phương thế, từ khuyên dụ ngon ngọt đến tra tấn nhục hình, gông xiềng, đòn đánh đến tan nát thân mình, cũng không thể lung lạc đức tin trung kiên của thánh nữ. Những giọt máu tung toé vì đòn vọt đã trở nên những bông hoa hồng kết thành triều thiên tử đạo, phần thưởng tuyệt hảo Thiên Chúa trọng ban: Anê Lê thị Thành, thánh nữ tiên khởi của Giáo Hội Công giáo Việt Nam.  
Người mẹ gương mẫu
Anê Lê Thị Thành sinh khoảng 1781 tại làng Bái Điền, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá. Tục lệ địa phương thường gọi tên cha mẹ bằng tên người con đầu lòng, vì thế người địa phương gọi Thánh nữ và chồng là ông bà Đê, vì người con trai đầu của ông bà tên Đê. Ông bà Đê sống hiền lành đạo đức, rất quan tâm đến việc giáo dục con cái.
Từ bác ái đến tử đạo
Ông bà Đê có lòng bác ái hay thương giúp đỡ người, nhất là giúp đỡ các linh mục gặp khó khăn trong thời cấm đạo. Ông bà dành một khu nhà kín đáo để các linh mục thừa sai trú ẩn.
Tháng 3/1841 đời vua Thiệu Trị, có cha Thành trú ở nhà ông bà Đê. Một người tên Đễ theo giúp cha Thành muốn lập công và tham tiền đã mật báo tin các linh mục trú ẩn cho quan Tổng đốc Trịnh Quang Khanh. Binh lính bất ngờ bao vây làng Phúc Nhạc vào đúng sáng ngày lễ Phục sinh (14/4/1841). Quan truyền tập trung giáo dân lại để quân lính lục soát từng nhà. Cha Thành may mắn trốn thoát kịp. Cha Lý được ông Trùm Cơ đưa sang trú ở vườn nhà bà Đê sát bên. Bà Đê chỉ cho cha đường mương khô ở sau vườn cạnh một bụi tre: "Xin cha ẩn dưới rãnh này, Đức Chúa Trời gìn giữ thì cha thoát, bằng không cha và con đều bị bắt". Nói xong bà cùng con gái Lucia Nụ lấy rơm và cành khô che phủ lên, nhưng quân lính đã trông thấy cha chạy qua vườn nhà bà, nên họ đến bắt cha Lý và bà Đê, chủ nhà. Ông Trùm Cơ, bốn hương chức trong làng và hai nữ tu Mến Thánh Giá Anna Kiêm và Anê Thanh cũng bị bắt. Tất cả bị trói mang gông điệu ra đình làng. Khi bị bắt, bà Đê rất sợ hãi, nhưng khi điệu bà ra đình làng thì gương mặt bà vui tươi và không có vẻ gì là sợ sệt nữa.
Mặc áo hoa hồng
Quân lính áp giải các nạn nhân về Nam Định. Họ phải đi suốt đêm rất cực nhọc. Bà Đê sức yếu, không chịu nổi gông quá nặng, phải có người nâng đỡ nhiều lần. Sáu ngày sau ra trước công đường, quan tòa bắt bà chối đạo, bà đáp: "Tôi chỉ tôn thờ Thiên Chúa, không bao giờ tôi bỏ đạo Chúa muôn đời…" Các quan truyền đánh đòn bà.
Đến lần thẩm vấn thứ hai, thứ ba, thấy bà Đê vẫn một lòng trung kiên, quân lính được lệnh vừa đánh vừa lôi bà qua Thánh Giá. Nhưng bà sấp mình xuống đất, kêu lớn tiếng rằng: "Lạy Chúa, xin thương giúp con, con không bao giờ muốn chối bỏ lòng tin Chúa, nhưng vì con là đàn bà yếu đuối, nên họ dùng sức mạnh để để cưỡng bách con đạp lên Thập Giá".
Lần tiếp theo ra trước tòa, quan cho túm tay áo lại rồi thả rắn độc vào trong áo, nhưng bà Đê vẫn giữ được bình tĩnh cách lạ lùng. Bà đứng yên không hề nhúc nhích nên rắn không cắn, chỉ lượn vài vòng rồi bò ra.
Cô Lucia Nụ đến thăm Mẹ trong ngục, thấy y phục thân mẫu loang lỗ máu, cô thương mẹ khóc nức nở, bà an ủi con bằng những lời tràn trề lạc quan: "Con đừng khóc nữa, mẹ mặc áo hoa hồng đấy, mẹ vui lòng chịu khổ vì Chúa Giêsu, sao con lại khóc?"  Bà còn khuyên: "Con hãy về chuyển lời mẹ bảo với anh chị em con coi sóc việc nhà, giữ đạo sốt sắng, sáng tối đọc kinh xem lễ, cầu nguyện cho mẹ vác Thánh Giá Chúa đến cùng. Chẳng bao lâu mẹ con ta sẽ đoàn tụ trên nước Thiên Đàng."

Ngoài những cực hình tra tấn nặng nề và ăn uống kham khổ, bà còn chịu thêm đau đớn của bệnh kiết lỵ. Hai nữ tu tận tâm săn sóc bà, các linh mục gởi thuốc đến thăm, ban Bí tích Giải tội, xức dầu cho bà. Trong giờ hấp hối, người ta thường nghe bà cầu nguyện: "Lạy Chúa, Chúa đã chịu chết vì con, con hết lòng theo thánh ý Chúa. Xin Chúa tha mọi tội lỗi cho con".


Cuối cùng bà dâng lời sau hết: "Giêsu Maria Giuse! Con xin phó linh hồn và thân xác con trong tay Chúa, xin ban ơn cho con được tuân theo ý Chúa trong mọi sự". Bà Anê Đê đã về nhà Cha trên trời trong tinh thần thánh thiện ấy. Hôm đó là ngày 12/7/1841, sau ba tháng bị giam cầm hy sinh vì đức tin. Bà hưởng thọ 60 tuổi.


Theo tục lệ, người lính cho đốt ngón chân bà để kiểm tra nạn nhân còn sống hay không. Họ tẩm liệm thi hài vào quan tài do Nhà Chung đem tới, rồi an táng tại pháp trường Năm Mẫu. Sáu tháng sau, giáo hữu cải táng về Phúc Nhạc.


Ngày 2/5/1909, Đức Piô X đã suy tôn Chân phước cho bà Anê Lê Thị Thành. Bà thật xứng danh là gương mẫu và là các bổn mạng các bà mẹ Công giáo Việt Nam. Ngày 19/6/1988, Đức Gioan Phaolô II suy tôn bà lên bậc Hiển thánh.
Tags: , ,

Ý kiến bạn đọc [ 0 ]


Ý kiến của bạn